Νεφροπαθείς

Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια είναι η σταδιακή και μη αναστρέψιμη απώλεια της λειτουργίας των νεφρών. Οι νεφροί περιέχουν μικροσκοπικά φίλτρα, τους νεφρώνες, τα οποία καθαρίζουν το αίμα από τις άχρηστες ουσίες που παράγονται από τον μεταβολισμό. Επίσης, ρυθμίζουν το νερό και τους ηλεκτρολύτες του σώματος. Σε κάποιες περιπτώσεις, οι νεφρώνες αυτοί αρχίζουν να καταστρέφονται και από ένα σημείο και μετά ανεπαρκούν. Από αυτό το στάδιο και μετά τα νεφρά δεν μπορούν να επιτελέσουν σωστά τον ρόλο τους. Αυτό συνήθως συμβαίνει σταδιακά, αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις όπου η χρόνια νεφρική νόσος μπορεί να εγκατασταθεί ξαφνικά. Οι νεφροπαθείς, με κάθε βαθμού χρόνια νεφρική δυσλειτουργία, στην Ελλάδα σήμερα υπολογίζονται σε περίπου 1.000.000, δηλαδή το 10% του συνολικού πληθυσμού της χώρας μας. Ο αριθμός αυτών με τελικό στάδιο χρόνιας νεφρικής νόσου συνεχώς αυξάνει και το 2010 ήταν περίπου 13.000 άτομα. 

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής λειτουργεί επιβαρρυντικά στην υγεία των νεφρών. Στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, γίναμε μάρτυρες της φοβερής επιδημίας της παχυσαρκίας, ως αποτέλεσμα της ταχυφαγίας και της έλλειψης άσκησης, με αποτέλεσμα ένα στα τέσσερα παιδιά και ένας στους τρεις ενήλικες γύρω μας να είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Σύγχρονες έρευνες έχουν καταδείξει ότι η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης, ασθένειες κυρίως των πολιτισμένων λαών, ευθύνονται σήμερα σχεδόν για το 70% των περιστατικών νεφρικής ανεπάρκειας.

Τα συμπτώματα της χρόνιας νεφροπάθειας δυστυχώς πολλές φορές είναι πολύ ήπια στα αρχικά στάδια και έτσι υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση στην διάγνωση και αντιμετώπισή της. Οι ασθενείς με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια συνήθως δεν εμφανίζουν σοβαρά συμπτώματα μέχρι η νεφρική λειτουργία να μειωθεί στο 10-15% του φυσιολογικού. Μέχρι το στάδιο αυτό η αντιρρόπηση είναι ικανή να διατηρήσει τις βασικές λειτουργίες του οργανισμού. Όταν η νεφρική λειτουργία μειωθεί, η αντιρρόπηση πλέον δεν επαρκεί για τη διατήρηση των φυσιολογικών λειτουργιών του οργανισμού και η νεφρική λειτουργία πρέπει να υποκατασταθεί.

Οι νεφροπαθείς που υποβάλλονται σε θεραπεία υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας, αποτελούν μέρος της ιδιαίτερα ευάλωτης ομάδας ατόμων με χρόνια νοσήματα. Βασικό στοιχείο ωστόσο της δικής τους νόσου είναι ότι πέραν της χρονιότητας του προβλήματος που έχουν, έχουν και απόλυτη εξάρτηση όσον αφορά στη ύπαρξή τους από τη μέθοδο υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας (αιμοκάθαρση, περιτοναική κάθαρση) που έχει επιλεγεί ανάλογα με την περίπτωσή τους. 

Οι κοινωνικές επιπτώσεις της χρόνιας νεφρικής νόσου υπάρχουν, όμως η ποιότητα ζωής έχει βελτιωθεί σημαντικά με την πρόοδο της τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο βασικό μέλημα του νεφροπαθούς είναι να προσαρμοστεί σε έναν καινούριο τρόπο ζωής που περιλαμβάνει αρκετό χρόνο ενασχόλησης με τη θεραπεία υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας του, διατηρώντας ταυτόχρονα ένα ικανοποιητικό επίπεδο κοινωνικής δραστηριότητας και συμμετοχής. Σε αυτόν τον τομέα σημαντικό ρόλο παίζει η καλή συνεργασία ασθενούς, γιατρού και νοσηλευτικού προσωπικού, καθώς η μέθοδος και ο τρόπος προσέγγισης του νεφροπαθούς συμβάλλει τα μέγιστα στην ανύψωση της αυτοπεποίθησης και στη βελτίωση της ψυχολογίας του.

Η μεταμόσχευση νεφρού είναι η θεραπεία εκλογής των ασθενών τελικού σταδίου χρόνιας νεφρικής νόσου. Με τη μεταμόσχευση νεφρού, τοποθετείται ένας καινούργιος νεφρός στον άρρωστο που έχει νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου, για να δοθεί οριστική λύση στο πρόβλημα της ανεπάρκειας. Όλοι οι ασθενείς τελικού σταδίου χρόνιας νεφρικής νόσου θεωρητικά είναι δυνητικά υποψήφιοι νεφρικής μεταμόσχευσης. 

Συνεπώς η δωρεά οργάνων αποτελεί πηγή ζωής για τους αθρώπους με νεφρική ανεπάρκεια. Η προσφορά ζωής στο συνάνθρωπό μας είναι μια πράξη ανθρωπισμού που αφορά όλους μας και αποτελεί τη βασική προϋπόθεση για την πραγματοποίηση της μεταμόσχευσης. Η υιοθέτηση και η διάδοση της ιδέας της δωρεάς οργάνων και ιστών μπορεί να γίνει πολύτιμο ΔΩΡΟ ΖΩΗΣ για κάποιους ανθρώπους που βρίσκονται σε ανάγκη.